Cứng khớp ngón tay – nguyên nhân và cách điều trị

Đau cứng khớp ngón tay là triệu chứng thường gặp, có thể do nguyên nhân chấn thương hoặc bệnh lý. Tìm hiểu kỹ những nguyên nhân gây đau nhói, đau nhức khớp ngón tay sẽ giúp phát hiện, điều trị bệnh sớm, kịp thời đảm bảo sức khỏe lâu dài về sau.

Đau cứng khớp ngón tay là triệu chứng thường gặp gây đau nhói
Đau cứng khớp ngón tay là triệu chứng thường gặp gây đau nhói

Tìm hiểu về khớp ngón tay

Khớp ngón tay chính là nơi 2 đốt xương ngón tay tiếp xúc với nhau và là nơi xương ngón tay tiếp xúc với xương bàn tay. Hầu hết mỗi bàn tay người đều có 14 khớp ngón tay: ngón cái có 2 khớp và các ngón còn lại có 3 khớp. Các hệ thống phức tạp của cơ, gân cơ, thần kinh và dây chằng giúp các khớp ngón tay có thể cử động linh hoạt. Từ đó, các ngón tay có thể cử động chuẩn xác để cầm, nắm, nâng, hạ, chế tác, sửa chữa,… đồ vật.

Tìm hiểu về khớp ngón tay
Tìm hiểu về khớp ngón tay

Cứng khớp ngón tay là gì?

Cứng khớp ngón tay là một trong những triệu chứng thoái hóa xương khớp thường gặp ở người cao tuổi do ảnh hưởng của tuổi tác, chế độ sinh hoạt và luyện tập. Cứng khớp ngón tay thường tái phát trong thời gian dài nhưng không được người bệnh chú ý hoặc điều trị ngay khiến khớp bị thoái hóa trầm trọng, hạn chế khả năng phục hồi về sau.

Đa số người bệnh thường tự ý mua thuốc uống để giảm triệu chứng mà không cần dùng đến các biện pháp điều trị cơ bản khiến bệnh ngày càng phức tạp và nặng hơn.

Nguyên nhân thường gặp gây đau, cứng khớp ngón tay

Có nhiều nguyên nhân gây đau cứng khớp ngón tay cái, ngón trỏ, ngón giữa, ngón áp út và ngón út. Trong đó, có nguyên nhân chính gồm:

Chấn thương

Khi các thành phần kết cấu của khớp ngón tay bị chấn thương sẽ gây đau. Một số dạng chấn thương khớp ngón tay thường gặp gồm:

  • Căng kéo: Gồm giãn, rách các cơ, gân cơ;
  • Bong gân: Giãn hoặc rách các dây chằng;
  • Nứt hoặc gãy các khớp ngón tay: Xảy ra khi va chạm mạnh hoặc bị vật nặng rơi vào tay;
  • Trật khớp: Đốt ngón tay bị lệch khỏi vị trí ban đầu.

Triệu chứng của chấn thương khớp ngón tay khá đa dạng, tùy loại và độ nặng của chấn thương. Cụ thể:

  • Bệnh nhân có cảm giác đau nhẹ hoặc nặng tại khớp, các khớp ngón tay bị chấn thương;
  • Triệu chứng căng cơ hay bong gân ở khớp ngón tay bao gồm đau, sưng, giảm tính linh hoạt của khớp, cứng khớp, giới hạn cử động;
  • Triệu chứng của nứt hoặc gãy khớp ngón tay, gồm bầm, giới hạn cử động hoặc thậm chí hoàn toàn bất động, tê ngứa hoặc kim châm ở ngón tay bị ảnh hưởng, sưng hoặc trật khớp, ngón tay có dấu hiệu bị gập góc bất thường.

Điều trị chấn thương khớp ngón tay như sau:

  • Nghỉ ngơi: Nên tránh cử động hoặc sử dụng khớp ngón tay đang bị chấn thương. Cân nhắc cố định khớp đang chấn thương bằng nẹp;
  • Chườm đá: Nên chườm túi đá trên khớp bị chấn thương để giảm sưng, đau;
  • Đè ép: Nếu khớp bị sưng thì nên cân nhắc bọc khớp bằng băng cá nhân hoặc băng buddy tape;
  • Nâng: Giữ khớp ngón tay bị thương nằm cao hơn tim để giảm sưng.

Ngoài ra, bác sĩ có thể chẩn đoán khi khớp ngón tay bị nứt, trật khớp hoặc gãy. Bác sĩ sẽ cố định lại xương, nắn khớp đúng vị trí, sử dụng nẹp hoặc các dụng cụ cố định khác nếu cần thiết. Ngoài ra, có thể sử dụng thuốc giảm đau để giảm sưng, đau.

Cứng khớp ngón tay do chấn thương
Cứng khớp ngón tay do chấn thương

Viêm xương khớp

Viêm xương khớp là dạng viêm khớp khá thường gặp, liên quan tới sự lão hóa, gây mất sụn và thay đổi ở xương. Viêm xương khớp có thể ảnh hưởng tới mọi khớp trên cơ thể, bao gồm các khớp ngón tay. Tình trạng này gây ảnh hưởng tới các khớp ở đầu, giữa ngón tay, sưng ở phần nền ngón tay cái. Bệnh thường gặp ở người trên 60 tuổi và có thể dẫn tới nhiều bệnh lý nguy hiểm khác gồm thoát vị đĩa đệm, đau rễ thần kinh,… Triệu chứng của viêm xương khớp gồm:

  • Sưng các khớp ngón tay;
  • Cứng khớp, nhất là vào buổi sáng;
  • Yếu cơ gần các khớp ngón tay;
  • Giảm tính linh hoạt và tầm vận động các khớp ngón tay bị viêm;
  • Tạo tiếng động khi bẻ khớp ngón tay.

Điều trị viêm xương khớp:

  • Dùng thuốc: Thuốc giảm đau (acetaminophen, ibuprofen), gel hoặc kem thoa tại chỗ (lidocain em, menthol, capsaicin), corticosteroids uống hoặc tiêm, tiêm huyết tương giàu tiểu cầu;
  • Phương pháp khác: Vật lý trị liệu (gia tăng sức mạnh cho khớp, giảm cứng khớp) và phẫu thuật gỡ bỏ các sụn bị tổn thương.
Cứng khớp ngón tay do viêm xương khớp
Cứng khớp ngón tay do viêm xương khớp

Nguyên nhân khác

Một số nguyên nhân khác gây đau khớp ngón tay gồm: Tổn thương mô mềm bỏng hoặc nốt sần, bệnh gout, nhiễm trùng, sưng gân cơ (viêm gân cơ), ung thư xương, bệnh đa xơ cứng, xơ cứng bì, hội chứng Raynaud, bệnh lupus, viêm đa cơ,… Trước các tình trạng trên, bác sĩ có thể chẩn đoán dựa trên nguyên nhân nền gây đau cứng khớp ngón tay, khám lâm sàng và thực hiện các kỹ thuật như MRI, X-quang, CT scan, siêu âm chọc hút dịch khớp.

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh

Các đối tượng có nguy cơ gặp phải tình trạng này nhiều hơn những người khác là:

  • Người từ độ tuổi trung niên trở lên, trong đó tỷ lệ nữ giới chiếm đa số
  • Người làm việc nặng nhọc
  • Người sử dụng ngón tay thường xuyên: công nhân, nhân viên đánh máy
  • Người thừa cân, béo phì, lười vận động
  • Người mắc các bệnh lý xương khớp

Điều trị cứng khớp ngón tay

Việc lựa chọn cách chữa cứng khớp ngón tay thế nào cần dựa vào nguyên nhân cũng như tình trạng của người bệnh. Nếu xuất phát từ bệnh lý cần có phác đồ điều trị cụ thể các căn bệnh này.

Nếu cứng các khớp ngón tay chỉ diễn ra trong khoảng thời gian ngắn và tần suất không nhiều, đây có thể là dấu hiệu cơ thể đang thiếu chất. Bạn có thể bổ sung bằng chế độ ăn uống hoặc sử dụng các bài thuốc dân gian để cải thiện.

Xoa bóp

Có thể kết hợp với tinh dầu, xoa bóp đều các ngón tay, bàn tay để các khớp ngón tay co duỗi linh hoạt hơn. Nên thực hiện thường xuyên, đặc biệt với tình trạng cứng khớp buổi sáng khi thức dậy.

Điều trị cứng khớp ngón tay bằng xóa bóp
Điều trị cứng khớp ngón tay bằng xóa bóp

Nẹp ngón tay

Khi bị cứng khớp do chấn thương, bạn nên hạn chế vận động để các tổn thương ở mô mềm, sụn khớp, dây chằng được hồi lại. Bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh sử dụng nẹp để kéo căng các khớp, giữ xương đúng vị trí.

Mổ hội chứng ống cổ tay bao lâu lành
Điều trị cứng khớp ngón tay bằng cách nẹp cố định

Thuốc tây

Trong các trường hợp cứng khớp đi kèm với đau, sưng, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc để giảm bớt triệu chứng. Vậy cứng khớp ngón tay uống thuốc gì? Sau đây là một vài loại thuốc có thể được kê đơn:

  • Thuốc giảm đau: Paracetamol
  • Thuốc chống viêm không steroid NSAIDs
  • Tiêm steroid: Nó được chỉ định khi các thuốc trên không phát huy hiệu quả. Những mũi tiêm thẳng vào khớp sẽ giúp giảm tình trạng cứng, đau trong vài tuần. Tuy nhiên, số lần tiêm cần được giới hạn để tránh gặp phải tác dụng phụ.
  • Miếng dán, gel bôi ngoài da: Salonpas, Voltaren gel, Capsaicin gel…
  • Tiêm enzyme: Được áp dụng trong trường hợp mắc bệnh co thắt Dupuytren. Enzyme collagenase tiêm vào khớp sẽ làm cho các mô dày mềm và yếu đi
Uống thuốc điều trị cứng khớp ngón tay
Uống thuốc điều trị cứng khớp ngón tay

Bài thuốc dân gian chữa cứng khớp ngón tay

Các bài thuốc dân gian có ưu điểm là tiết kiệm chi phí lại lành tính. Tuy nhiên, tác dụng chậm và thường chỉ phù hợp với trường hợp bệnh nhẹ.

  • Bài thuốc 1: Lấy dây đau xương, bưởi bung, đơn gối hạc, cỏ xước, mỗi loại 20g. Sắc các vị trên tới khi còn 1/3 lượng nước thì chắt lấy nước uống.
  • Bài thuốc 2: Thái nhỏ, sao vàng lá lốt, rễ cây bưởi bung, vòi voi, cỏ xước, mỗi vị 30g. Sắc với 600ml nước đến khi còn 1/3. Chắt lấy nước chia làm 3 lần uống trong ngày.
  • Bài thuốc 3: Lấy cỏ xước 40g, hy thiêm 30g, thổ phục linh 20g, cỏ mực 20g, ngải cứu 12g, ké đầu ngựa 12g. Sắc các nguyên liệu với 2 lít nước đến khi còn 2 bát. Chắt lấy nước uống trong ngày.

Phẫu thuật

Phẫu thuật được thực hiện khi các phương pháp điều trị bảo tồn không phát huy tác dụng. Sau khi tiến hành phẫu thuật, có thể ngón tay sẽ được cố định bằng cách nẹp hoặc bó bột một thời gian. Khi kết thúc quá trình này, người bệnh cần thực hiện trị liệu phục hồi để lấy lại khả năng vận động bình thường.

Điều trị cứng khớp ngón tay bằng phẫu thuật
Điều trị cứng khớp ngón tay bằng phẫu thuật

Điều trị tại nhà

Chườm nóng hoặc chườm lạnh lên các khớp bị viêm hoặc chấn thương; cho ngón tay nghỉ ngơi bằng cách tránh viết, đánh máy hay các hoạt động sử dụng bàn tay; dùng thuốc giảm đau; giãn các khớp ngón tay nhẹ nhàng; giảm stress bằng cách ngồi thiền và thực hiện các bài tập hít thở,…

Ngoài ra, có thể phòng ngừa tình trạng giảm đau các khớp ngón tay bằng cách: mang bao tay hoặc dụng cụ bảo vệ tay; cho bàn tay có thời gian nghỉ ngơi sau khi thực hiện các hoạt động gây áp lực lên khớp ngón tay; duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý; bỏ hút thuốc lá; kiểm soát tốt đường huyết.

Điều trị tại nhà bằng cách chườm nóng hoặc chườm lạnh vào nơi cứng khớp ngón tay
Điều trị tại nhà bằng cách chườm nóng hoặc chườm lạnh vào nơi cứng khớp ngón tay

5 bài tập chữa cứng khớp ngón tay

Bài tập chạm ngón

Bài tập này có thể giúp bạn kéo giãn khớp và gân. Bạn không nên tập luyện ngón tay quá mức.

Để bắt đầu bài tập này, bạn mở các ngón tay và hướng lên trên.

  • Giữ cổ tay và ngón tay của bạn trên cùng một mặt phẳng;
  • Cố gắng làm dấu ‘OK’ trong khi giữ các ngón tay khác thẳng và hướng lên trên. Nghĩa là giữ nguyên vị trí bắt đầu, sau đó giữ ngón trỏ và ngón tay cái lại gần cho đến khi 2 đầu ngón chạm vào nhau;
  • Quay trở lại vị trí bắt đầu;
  • Tiếp tục với ngón tay thứ hai, thứ ba, thứ tư và ngón cái của bạn, mỗi ngón một lần. Các ngón tay khác nên hướng lên trên;
  • Lặp lại 10 lần với mỗi tay.
Bài tập chạm ngón
Bài tập chạm ngón

Bài tập trượt tay/ngón tay

Để bắt đầu bài tập này, duỗi thẳng các ngón tay.

  • Làm hình móc câu. Tức là bạn gập khớp thứ 2 ở các ngón tay cho đến khi đầu ngón tay chạm lòng bàn tay;
  • Quay trở lại vị trí bắt đầu;
  • Nắm tay lại. Điều này có nghĩa là bạn gập cuộn các ngón tay về phía lòng bàn tay hoàn toàn. Lúc này, bạn không hề thấy các móng tay;
  • Quay trở lại vị trí bắt đầu;
  • Nắm đấm thẳng. Nghĩa là bạn gập các ngón tay ở các khớp thứ hai hướng về phía trước nhưng chạm lòng bàn tay. Bạn sẽ có thể nhìn thấy móng tay;
  • Quay trở lại vị trí bắt đầu.

Có thể bạn muốn biết thêm:

Phổ biến kiến thức y khoa về bệnh lý ngón tay cò súng

Ngón tay lò xo – 99+ thông tin nên biết về bệnh này

Viêm bao gân cổ tay và những điều cần biết

Bài tập dạng ngón cái để giảm cứng khớp ngón tay

Để bắt đầu bài tập này, đưa ngón cái hướng ra ngoài.

  • Nhẹ nhàng di chuyển ngón tay cái về phía lòng bàn tay;
  • Quay trở lại vị trí bắt đầu;
  • Lặp lại 10 lần với mỗi ngón tay cái.
Bài tập dạng ngón cái để giảm cứng khớp ngón tay
Bài tập dạng ngón cái để giảm cứng khớp ngón tay

Giảm cứng khớp ngón tay với bài tập kéo giãn ngón tay

Bài tập này có thể giúp làm giảm độ cứng của khớp và cải thiện chuyển động của bạn.

Trước tiên, bạn hãy đặt tay lên trên một chiếc bàn bằng phẳng, lòng bàn tay úp xuống, các ngón tay hướng ra ngoài.

  • Kéo giãn ngón tay để lòng bàn tay có thể chạm vào bề mặt bàn. Giữ bàn tay phẳng trên mặt bàn nhiều nhất có thể;
  • Giữ tư thế này trong 30 giây;
  • Thư giãn và trở lại vị trí bắt đầu;
  • Lặp lại 5 lần với mỗi tay.

Bài tập kéo giãn ngón

Bài tập này có thể giúp tăng phạm vi chuyển động ngón tay của bạn và giảm độ cứng.

Để bắt đầu bài tập này, giữ bàn tay với lòng bàn úp xuống dưới.

  • Cong ngón tay cho đều khi đầu ngón chạm vào phần gốc mỗi ngón tay;
  • Giữ tư thế này trong 30 giây;
  • Thả ngón tay và trở về vị trí bắt đầu;
  • Lặp lại 5 lần với mỗi tay.
Bài tập kéo giãn ngón
Bài tập kéo giãn ngón

Chế độ sinh hoạt, rèn luyện

Ngoài việc thực hiện chế độ ăn uống khoa học, người bệnh nên lưu ý tới lối sống sinh hoạt như:

  • Lao động vừa sức, hạn chế mang vác vật nặng
  • Dành 30 phút tập thể dục mỗi ngày, tập luyện phù hợp với tình trạng sức khỏe
  • Kiểm soát cân nặng, cải thiện độ dẻo dai của xương khớp
  • Chú ý phòng ngủ không được quá lạnh, giữ ấm cơ thể vào mùa đông
  • Tắm nước đủ ấm để thúc đẩy tuần hoàn máu và hạn chế co thắt cơ bắp.

Nên ăn gì kiêng gì khi bị cứng khớp ngón tay?

Người bệnh có thể bổ sung các thực phẩm lành mạnh như: Rau xanh, trái cây, thực phẩm chứa nhiều axit béo omega-3, đậu bắp, sữa và các chế phẩm từ sữa, khoai lang, ngũ cốc.

Bên cạnh đó, những thực phẩm không nên xuất hiện trên bàn ăn là: Nội tạng động vật, đồ ăn nhanh, đồ muối chua, thực phẩm cay nóng. Đặc biệt, người bệnh không nên dùng đồ uống có cồn, chất kích thích.

Bổ sung sữa và các chế phẩm từ sữa hạn chế cứng khớp ngón tay
Bổ sung sữa và các chế phẩm từ sữa hạn chế cứng khớp ngón tay

Kết luận

Cứng khớp ngón tay tưởng chường chỉ gây cảm giác khó chịu, vướng víu khi làm việc rồi sẽ tự nhiên tan biến, nhưng thực chất tiềm ẩn rủi ro bệnh tật và biến chứng khó lường. Hi vọng bài viết của chúng tôi chia sẻ sẽ phần nào giúp những người bị cứng khớp ngón tay phát hiện bệnh và tránh được những rủi ro đáng tiếc.

Mọi thông tin thắc mắc về tình trạng ngón tay của bạn, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn điều trị kịp thời, hiệu quả.